“İnflamatuar bağırsak hastalığı İBH” ismiyle belirlenen ülseratif kolit ve Crohn hastalığı, sırlı biçimde alana geliyor. Bu hastalıkların bilinmez nedenler ve ortak şikâyetlerden dolayı birbirleri ile ilişkili olduğunu belirten uzmanlar, bağırsak hastalıklarından korunmak için balanslı beslenme ve afaki antibiyotik kullanımından uzak durulmasının altını çizdi. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Sağlık Kurumu Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Şerafettin Özer, ülseratif kolit ve Crohn hastalığına dair ehemmiyetli değerlendirmelerde bulundu.
Op. Dr. Şerafettin Özer, “Ülseratif kolit ÜK ve Crohn hastalığı CH ismindeki iki sırlı hastalık öne çıkar ve inflamatuar bağırsak hastalığı İBH adına belirlenir” diyerek, bu hastalıkların bilinmez bir neden ve gelişim, ortak şikâyetler ve çakışan yapısal özellikler dolayısı ile birbirleri ile ilişkili olduğunu belirtti.
Ülseratif kolit, daha çok gelişmiş ülkelerde görülüyor
Ülseratif kolitin daha çok gelişmiş ülkelerde görüldüğünü belirten Özer, “Hastalığın etkinliğinde mevsimsel farklılıklar görülmektedir ve başlangıçları ile nüksleri Ağustos ve Ocak aylarında daha fazladır. Her ne kadar ülseratif kolitin sebebi öğrenilmese de sanayileşmiş ülkelerdeki sıklığı ve düşük tehlike alanlarından yüksek tehlike alanlarına geçenlerdeki görülme çoğalışı etrafsal tesirleri düşündürmektedir. Liften yoksul perhiz, kimyevi besin katkıları, arıtılmış şekerler ve inek sütünün yatkınlık oluşturduğu düşünülmektedir. Ancak bunların kesin rolü ortaya konmamıştır” dedi.
Aile hikâyesi, büyük rol oynuyor
Aile hikâyesinin bu hastalıklar için en ehemmiyetli tehlike etkenleri olduğunu söyleyen Şerafettin Özer, “Hem ÜK hem de CH oral kontraseptif kullanan bayanlarda, kullanılmayanlardan daha sıktır” diyerek, laflarını şöyle sürdürdü:
“Muayenehane Belirtiler: ÜK ve CH sıklıkla eş belirtiler verir. Her ikisi de ishal ve yapışık salgı ile ortaya çıkabilir. Makattan kanama CH’da görülse de ÜK’te daha sıktır. Aniden başlayan ÜK de hastalar karın sızısından şikâyet etseler de CH’daki kadar ağır değildir. Perional hastalıklar ÜK’da enderken, CH’nın tek belirtisi olabilir. CH’dafissür, fistül, çıban gibi hastalıklar daha sık oluşur.
Ülseratif kolit, kolokteral kansere yol açıyor
Bağırsakların inflamatuvar bağırsak hastalığı İBH tanısı için kalan ve rektumun bağırsak endoskopik tetkiki temeldir. ÜK’in en ehemmiyetli neticelerinden bir tanesi kolorektal kanser büyümesidir. En ehemmiyetli tehlike etkenleri; uzun süreli hastalık ve inflamasyon ciddiyeti olmaktadır. Kanser tehlikeyi hastalığın müddetiyle çoğalmaktadır. 25 senede %25’e, 40 senede %65’e erişmektedir.
Ülseratif kolitin medikal rehabilitasyonu çok gelişim göstermiştir. Aminosalisilatlar, kortikosteroidler, immünomodülatörler, biyolojikler gibi rehabilitasyon grupları akut kolit hamlelerinin bakım aktifliğini ve kronik idamesini keskin olarak ilerletmişlerdir. Rehabilitasyona mukavemet, sütunda displazi-karsinom, masif kolonik kanama, toksik megakolon gidişatlarında cerrahi rehabilitasyon endikasyonu ortaya çıkar.
Crohn koliti bulguları: Karın sızısı, ishal ve kilo kaybı
“Crohn kolitinde CH en çok kabul görülen üç kuram; enjeksiyöz casuslara cevap, antijenlere maruziyeti artıran defektif mukoza ve yenilen yiyecekleri anormal konak yanıtıdır” diyen Op. Dr. Şerafettin Özer,
“Burada en çok dikkat edilmesi gereken natürel olmayan yapısı bozulmuş endüstiriyel yiyecek olarak sunulmuş maddelerdir. Sigaranın da CH için bir tehlike etkeni olduğu görülmektedir, oral kontraseptif kullanımı tehlikeyi artırmaktadır. Karakteristik bulgu üçlüsü; karın sızısı, ishal ve kilo kaybıdır. Sıklıkla viral gastroenterit veya irritabl bulgular; iştahsızlık, ateş ve yineleyen aftöz ülserlerdir. Makatta fistül, fissür, ödemli çilt harabeleri varlığı CH tanısını da düşündürmektedir. Tanısında muayenehane, kolonoskopi ve radyografi gibi tanısal tahlillerin kombine yapılması ehemmiyetlidir” biçiminde konuştu.
Bağırsak hastalıklarından korunma
Op. Dr. Şerafettin Özer, “Crohn kolitinin rehabilitasyonunda medikal rehabilitasyon daha ön tasarıdadır. Rehabilitasyon hastalığın şiddetine göre, akut hastalığın rehabilitasyonu ve idame rehabilitasyonu olarak tertip edilmektedir. Rehabilitasyona mukavemet, bağırsak tıkanıklığı, karın içi çıban, fistüller, fulminan kolit, toksik megakolon, masif kanama, kanser, sihrime geriliği gibi gidişatlarda cerrahi rehabilitasyon endikasyonu doğmaktadır” diyerek, Bağırsak hastalıklarından korunma için dikkat edilecek ihtiyatları şu biçimde sıraladı:
– Natürel, balanslı besin alımı
– Afaki antibiyotik kullanmama
– Kimyevi katkılı, yapısı bozulmuş besin diye sunulan gıdalardan uzak durulması
– Kolonoskopiden çekinilmemesi
– Netlikle erkenden doktora, sıhhat kuruluşuna müracaat etme ile erken tanı ve takibin bakımsızlık edilmeden yapılmasına itina gösterilmesi.
