Perhiz, asla aç kalmak değildir. Ama özellikle harcamamamız gereken, perhizimizde hudutlandırdığımız yiyeceklere karşı disiplinli bir otokontrol mekanizmasını devreye sokmalıyız. Peki krizlerle başetmemizi sağlayan bu hakimiyeti etkileyen unsurlar neler? Kısıtlayıcı bir perhizde hepimizin haftada bir gün kaçamak günü olur. Kendimizi hoş bir tatlıyla mükâfatlandırmak isteriz çoğu kere. Peki bu minik şımarıklığın tek nedeni o anlık kaçamak isteği mi?
Konutta, büroda, bir açılışta…
Rastgele bir yerde, rastgele bir zaman bize sunulan bir parça çikolatalı keki basit basit yalanlayamayız. Bunun tek nedeni karşı tarafı kırmamak olabilir. Ama gerçekten öyle mi? Yeni yapılan bir araştırmaya göre tatlı krizlerimizin nedeni, baş düşmanımız ‘stres’ olabilir! Evet, stres. Uykusuz geçen bir gecenin ardından, sabah büroda size sunulan keki kabul etme olasılığınız daha yüksek. Stresli bir günün ardından güdülerinizi hakimiyet faktörüz oldukça güçleşir ve bu tatlı krizlerimizde kendimize karşı koyamamamıza neden olabilir. Personality and Social Psychology mecmuasında yayımlanan bir çalışmada 211 katılımcı, 30 gün süresince online anket doldurdu. Katılımcılara toplam uyku saatleri, gün içinde içki kullanımı, günlük etkinlik seviyeleri ve gün içinde yaşadığı stresler soruldu. Stresli bir gün geçiren katılımcıların yanıtlarında üç ifade hemen hepsinde benzerdi. Bunlar; “Şuanda usumu bir şeye odaklayamıyorum.”, “Şu anda zekasal enerjim eksiliyor.”, “Güdülerimi hakimiyet etmekte zorlanıyorum.”. Stersli bir gece veya stresli bir günün ardından karşı koyma hakimiyetimiz oldukça güçleşiyor.
Uykusuzluk tatlı krizlerine karşı koyamamanızın nedeni olabilir.
Her zamankinden kısa bir uyku, otokontrol mekanizmanızı etkileyebilir. Güdülerinizi hakimiyet edememe noktasına gelebilirsiniz. Güdü hakimiyetinizin eforlaşmasının sebebi uyku kaybının günü sıradandan daha stresli hale getirmesi ve daha sonra kendiliğindene hakimiyet eforluklarını çoğaldırmasıdır. Stres kaynaklı bu gibi vaziyetler tercihlerinizi etkileyebilir. Ve kuşkusuz ‘hayır’ demek daha güçleşir. Daha fazla stres altında, güdü hakimiyetinizin güç olduğunu sezerek, makûs tercihler yapabilirsiniz. Tüm bunlara karşı alacağınız en iyi tedbir ise her gece doğru ölçüde yatmaktır. Son çalışmalar uyku zamanının en az 7 saat olması gerektiğini gösteriyor. Şayet bir perhiz yapıyorsanız ve tatlı krizlerinizle baş etmeye çalışıyorsanız, uykunuzu aldığınızdan emin olun. Bu hem stresinizi eksiltecek hem de tatlı krizlerinize katlanmanızı sağlayacak.
Dyt. Serkan Sıtkı ŞAHİN
özel içeriğidir.
