Aile Danışmanı

Gerilim nedir? Gerilim anında beynimde neler oluyor?

Gerilim; bedenimizin hayatta kalabilme gayretidir. Beynimiz dışarıdan gelen tüm ikazları denetler, sorgular ve hayatta kalabileceğini ölçer. Manzara ses yani 5 duyu organımızla algıladığımız her şeyi beynimiz süzgeçten geçirir. O an her şey yakınında mı ona bakar değil ise yahut rastgele bir duyum alırsa o an gerilim belirtileri yansıları ortaya çıkar. Gerilime girdiğimiz an kalbimiz süratli hızlı çarpar zira beynimiz karşısında yırtıcı bir hayvan olduğunu ve ona hakikat koştuğunu sanar. Bundan ötürü kaçmam lazım daha fazla gereksinimim var. Böylelikle kalbin atışı bozulur ve nefes alışverişi bozulur. Birçok insan mide sorunu yaşar neden biliyor musunuz? Zira beynimiz diyor ki ‘’ Şuan güce gereksinimim var ve ben en çok güç harcayan uygulamaları kapatıyorum diyor. İşte bedende gerilim anında birinci kapanan sistem bağışıklık sistemidir. Gerilimli beşerler bundan ötürü çok sık hasta olurlar ve iyileşemezler. Sindirim sistemini kapatıyor o vakit ne oluyor? O vakit birinci olarak ağzımız kuruyor ve sindirim yapamıyor bu sebeple midede var olan yiyecekler sindirilemediği için daha fazla asit oluşuyor ve yanma üzere mide sorunları artıyor. Tüm bunların sebebi beynimizin bizim hayatımızı kurtarmasıdır. Şeker kolesterol yükseliyor neden? Senin şu an koşabilmen lazım güce muhtaçlığın var pekala güç nerede? Yağda ve şekerdedir. Bu sebeple karaciğerde depolanan kolesterolü şekeri kana karıştırarak gücün kullanması sağlanır. Ve şayet kronik gerilim altındaysanız bir mühlet sonra şeker ve kolesterol sorunları baş göstermektedir. Aslında bu süper sistem bizim hayatta kalmamız için yapılmıştır.

Lakin kahır nerede biliyor musunuz? Biz yüzbinlerce yıl evvel tabiatta yaşıyor olsaydım ve bizim gerilim faktörlerim savaş, kıtlık vs. olsaydı evet bunlar bizi ayakta tutardı ve bu gerilim reaksiyonları belirli vakitlerde çıkabilirdi. Günümüz gerilim faktörleri artık çok daha farklı ve artık daima bir gerilim kelam mevzusudur. Mesela ekonomik ise bu daima olan olaydır. Bir anda olup bitmediği uzun süreç aldığı için kronik gerilime sebep oluyor. İş yeri ya da evlilikteki problemlerde süreklilik gösterdiği için onlarda kronik gerilim haline gelmektedir. İnsanoğlunun düzeneği kaplandan kaçmaya ayarlanmıştır. Lakin şuan yaşadığımız başka gerilim faktörlerine de tıpkı yansıyı veriyoruz. Teknoloji gelişti gerilim faktörleri gelişti değişti lakin insanoğlunun değişimi teknolojideki değişimi yakalayamadı. İşte asıl sorun tam olarak budur. Freud’un çok hoş bir kelamı var ‘’Uygarlığın bedeli nevroz ile ödenir.’’ Gelişen teknolojiye vücudumuz ayak uyduramıyor, gelişim sağlayamıyor. Bu yüzden ruhsal ve fizyolojik dertler yaşıyoruz.

GERİLİM ANINDA BEYNİMDE NELER OLUYOR?

Gerilim anında aslında beynimizin ilkel kısmı faal hale geliyor. Biz bu ilkel kısma birtakım gruplamalarda Hayvan Beyin de diyoruz. Beynimizin hayvan beyin kısmı en ilkel kısmıdır. Tam olarak ensemizin art tarafına denk gelen kısmıdır. Neden en ilkel kısım diyoruz? Zira beynin birinci vakitlerden beri var olan en temel yaşamsal aktivitelerden sorumlu olan kısmıdır. Nefes almak, yemek, üreme üzere hayvanlarda da olan yansılarımız en temel ve en ilkel kolay faaliyetler bu beynin hayvan beyin dediğimiz kısmında üretiliyor. Gerilime girildiğinde bu beyin etkinleşiyor.

İnsan beyin nedir? Beynin ön kısmına inşa beyin denir. Neden buraya insan deniyor? Zira beynin üst seviye bilişsel aktivitelerinden sorumludur. Dikkat, soyut düşünme, sorun çözme, planlama üzere daha üst seviye aktivitelerden sorumlu olan ve beynin daha sonraki gelişmelerini sağlayan kısımdır. Bir hayvan beynimiz ve bir insan beynimiz vardır. Pekala gerilime girdiğimizde ne oluyor? Hayvan beyin bilhassa insan beynini ele geçiriyor ve denetimi ele alıyor. Beyin hayati tehlikede olduğumuzda oturup sorun çözmeye gerek olmadığını süratli koşmamızın kâfi olduğuna karar verip hayvan beyni dediğimiz kısmı devreye sokuyor ve baskılıyor. Şöyle düşünün trafikte levyeyi alıp ortalığa çıkan şahısların kullandıkları kısım hayvan beyin kısmıdır.

Pekala biz bunu denetim edemez miyiz? Tabi ki denetim edebiliriz. En azından insan beynini geliştirerek, düşünme yetisini artırabiliriz. Bunun en düzgün tahlili ise eğitimdir. Beynimiz 4 farklı dalga boyutlarına nazaran değişir. Bu dalga uzunlukları sizin hissettiğiniz duygu durumuna nazaran ya da günün farklı saatlerine nazaran değişiklik gösterebilir.

Dalga uzunluğu nedir? Beynin elektriksel faaliyetini Hans BERGER isimli beyin insanı kağıda dökmeyi başarabilmiştir. Beynimizde bilgi elektriksel akım biçiminde ilerlemektedir. Gerilimle baş edebilmemiz için bu dalga uzunluklarını bilmemiz çok değerlidir. Pekala bu dalga uzunlukları nelerdir?

1-) BETA DALGA UZUNLUĞU: En süratli dalga uzunluğudur. Bedenimizin en etkin olduğu vakitlerde beta dalga uzunluğuna gireriz. Harekete hazırken, sorun çözerken ve stresliyken beta dalga uzunluğuna gireriz. Örneğin; gece uyuduktan sonra sabah olduğunda alarm ile uyandığımızda alarm sesi çok yüksek olduğu için beden bir anda beta dalga uzunluğuna geçer ya da bir anda kaygılandığımızda, öfkelendiğimizde beden çabucak beta dalga uzunluğuna geçer. Pekala bu beta dalga uzunluğunun meşakkati nedir? Kısa müddetlerde kalkmak, sabah erken uyanmak ya da bir yerden kaçabilmek için uygundur. Ama makul bir müddetten sonra yani maximum yarım saatin üzerine çıktığında kalbimizin süratli çarpması, tansiyonumuzun yükselmesi, kolesterol, bağışıklığın düşmesi üzere sorunlar beta dalga uzunluğunda çok sık yaşanan bir durumdur.

2-) ALFA DALGA UZUNLUĞU: Biraz daha yavaş dalga uzunluğudur. Beden sakinken, dinlenme anındayken girdiğimiz dalga uzunluğudur. Aslında alfa dalga uzunluğu huzurun mutluluğun dalga uzunluğudur. Bu dalga boyundayken bağışıklığımız artar, beden farkındalığımız artar (vücut ağrılarımızı hissederiz) örneğin; paklık yaparken telefon gelir ve oturup konuşurken birden beden alfa dalga uzunluğuna indiği için bedeninizdeki ağrıları fark edersiniz. Alfa dalga boyutundayken öğrenme en yüksek düzeydedir. Yoğum bir iş temposundan çıkıp konuta geldiniz, yemeğinizi yediniz ve TV karşısına geçip uzandığınızda beden alfa dalga boyutuna geçer. Hobileriniz ya da tabiat yürüyüşü yaparken vaktin nasıl geçtiğini fark etmeyiz işte alfadayız demektir. O yüzden tabipler hobileriniz olsun ister zira bağışıklık güçlenir. Kimi fotoğraf yaparken kimi çocuğuyla vakit geçirirken bedeni sakindir huzurludur ve alfa boyutundadır. Alfa dalga boyutunda zihnimiz daima birebir andadır lakin beta dalga uzunluğunda ya geçmişin öfkeleriyle ya da geleceğin telaşlarıyla uğraşır.

3-) TETA DALGA UZUNLUĞU: Hayalli, uykulu evreye teta dalga uzunluğu denir. Zihin düşler yolu ile uykuda kendini onarır ve bağışıklık uygunca üst çıkar bu yüzden nizamlı uyku çok değerlidir.

4-) DELTA DALGA UZUNLUĞU: En derin uyku evresi duşsuz uykusudur. Vücut kendini onarır, bağışıklık en üst düzeydir. Hekimler bu yüzden birtakım hastaları delta dalga uzunluğuna yani komaya sokarlar zira güzelleşme en çok delta boyutundayken gerçekleşir.

İşte bu dalga uzunluklarını bilmemi, sıhhatimiz için çok kıymetlidir. Şunu bilmenizi isterim ki gerilime girdiğiniz an dalga boyutu değişir ve beta dalga uzunluğuna geçer ve beta dalga uzunluğu çok tehlikelidir.