Enneagram, dokuz temel kişilik modeli üzerinden açıklamalar sunan bir yaklaşımdır. Doğunun kadim ideolojisi ve batının bilimsel yaklaşımı ile harmanlandığında bizim için yol gösterici datalar sunar. Pekala ne işe fayda bu bilgiler?
Kişinin kendini tanımasına
Kişinin kendini anlamasına
Kişinin ailesini, etrafını, çocuğunu, eşini… daha düzgün tanıması ve anlayabilmesine
Münasebet kurarken daha kapsayıcı bir bakış açısı geliştirmesine
İş seçimi, çalışma usulü, başarılı olacağı alan üzere seçimleri daha şuurlu yapabilmesine
Potansiyellerini ve zaaflarını bilmesine..
Üzere pek çok alanda fonksiyonel olabilir. Fakat ‘dünyayı dokuz kişilik modeline nazaran indirgemiş’ halinde düşünülmemelidir. Zira sadece dokuz model yoktur. Kanatlar, alt tipler, sistemler, rahat gerilim noktası, duygu-düşünce-fizik merkezi vs derken epeyce ayrıntı bilgi içerir. Örneğin tip2 olan biri bir başka tip 2 ile birebir özellikleri sergilemeyebilir. Baskın olan kanat ya da yüklü olan alt tipi, tip 2nin hangi evresinde olduğu vs üzere bilgiler dönemlidir.
Bu modele nazaran genel olarak tipleri ele aldığımızda şunlar söylenebilir:
Tİp1: Kusursuzluğu arayan mizaç tipinin mottosu “her şey eksiksiz olmalı”dır.
Bu yüzden eksikler onu rahatsız eder ve bir çok şeyi yadırgamasına neden olur.
Sağlıklı olan Tip1: mükemmeliyetçi yanı ile uğraş eder, sorumluluklarının şuurundadır
Muhtemel Patolojisi: Obsesif kompulsif bozukluk
Tip2: Hisleri hissetme odaklı tip2 nin mottosu: “sevelim sevilelim” dir
Bu yüzden herkesle âlâ muahedeye çalışır ve fedakarlığın dozajını aştığını fark etmeyebilir
Sağlıklı Tip2: herkesle âlâ anlaşamayabileceğini kabul eder ve yardımseverliğin dozajını ayarlar
Muhtemel Patolojisi: Borderline kişilik örüntüsüdür
Tip3: Hayran olunacak kendilik imajına sahip tip3 ün mottosu: “herkes beni sevsin” dir
Bu yüzden hırslıdır ve dikkat çekmekten hoşlanır.
Sağlıklı tip3 : rekabetçi yanını sadece ön plana çıkmak için kullanmaz, muvaffakiyetlerini hoş kanalize edebilir.
Mümkün Patoloji: Narsizm- histeridir.
Tip4: Duygu-düşüncenin Manasını arayan tip4 ün mottosu “hepimiz kendine hasız” dır.
Epey özgün ve yaratıcı olabilen tip4, kendini toplum içinde yalnızlaşmış hissedebilir
Sağlıklı Tİp4: Arayışını hoş işlerle manalı hale getirebilir
Muhtemel Patoloji: Depresyondur
Tip5: Bilginin manasına ulaşmaya çalışan Tip5in mottosu:”her şey bilgidir”
Araştırmacı yanı epeyce ön planda olan bu tip periyot devir gerçek dünyadan kopabilir
Sağlıklı tip5: sevdiği alanda uzmanlaşarak başarılı işler yapabilir
Mümkün Patolojisi: Anti toplumsallıktır
Tİp6: Stabilite ve dinginlik arayan tip6 nün mottosu “kimseye güvenilmezdir”
Garantici olarak bilinen bu tipin, emniyetli dünyada yaşıyor olduğu algısını taşıması kolay değildir
Sağlıklı Tip 6: Kaygılarının farkında olup onları denetim edebilir
Muhtemel Patolojisi: Anksiyete bozuklukları- Paranoid-şizoid tir.
Tip7: Keşfetmenin hazzını arayan tip7 nin mottosu: “hayat harekettedir”
Meraklı, maceracı yanı baskın olan tip7nin ayaklarının yere basması yeterli olabilir
Sağlıklı tip 7: Merak ve keşiflerin seyrine kendini kaptırmaz lakin onlardan da vazgeçmez
Muhtemel Patolojisi: Mani (bipolar)
Tıp 8: Mutlak güç arayan bu tipin mottosu “Her şey benim istediğim üzere olsun” dur
Baskın karakter yapısında olduğu için etrafındaki insanları pasifize etmeye çalıştığını farketmeyebilir
Sağlıklı tip 8: baskın yanlarını fark edip korumacılık, hudut koymak vb üzere uysallaştırabilir
Mümkün Patoloji: Dürtü denetim bozukluğu-narsizm
Tip 9: Konfor arayışında olan tip 9 un mottosu “dünyaya rahat etmeye geldik” bir
Konforuna hayli düşkün olduğundan üşengeç yanları ağır basabilir.
Sağlıklı tip: Çatışma sevmez, barışçıldır, kendi harekete geçirecek yanlar bulur
Muhtemel Patoloji : Pasif agresifliktir.
